Page 67 - Temmuz
P. 67
haber S ğlık
TARHAN: “HASTA ODAKLI ANLAYIŞ İÇİN şeklinde çevirip hastanede çerçeveletip astım. Hastanın
ZİHİNSEL DÖNÜŞÜM GEREKİYORDU” geleceği için kafa yormak gerekiyor. Bunun tedavisi yok
Kongrenin açılış konferansını veren Üsküdar Üniver- düzelmez deyip kestirip atmamak lazım. O hastalığın teda-
sitesi Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sağlık visi dünyanın bir yerinde mutlaka vardır, onu bulmak gere-
yönetimi alanında yaşadığı tecrübelerden örnekler vererek kiyor. Hasta odaklı düşünüyorsan o hasta için kafa yora-
hasta odaklı yaklaşımın önemine vurgu yaptı. Sağlık yöne- caksın. Hastanın sağlık vekaletini alıyorsunuz, bu nedenle
hastaya yararlı olmak için ne gerekiyorsa yapmak ve bunun
timinin kavramsal değerinin şu anda tam olarak anlaşıl- için gayret göstermeniz gerekir.”
madığını düşündüğünü belirten Tarhan, “Bu anlaşılmadı-
ğı için de sağlık alanında sağlık hizmetlerinde yeteri kadar “ZİHİNLERİ DÖNÜŞTÜRMEK DAHA ZOR”
katkı sağlayamıyor” dedi. İşletmecilikte zihinleri dönüştürmenin ekipman ve
Sağlık alanında geçmiş dönemlerin aksine hasta odaklı makinayı dönüştürmekten daha zor olduğunu belirten
yaklaşımın öne çıktığını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Tarhan, “Zihinlerdeki bariyerler çok daha fazla engelliyor.
90’lı yıllarda hizmet sektöründe bir devrim yaşandığını Hasta odaklı sağlık hizmetinde aşılacak en önemli duvar ve
kaydederek “Hizmet sektöründeki devrim müşteri odaklı direnç, zihinlerdeki yaklaşımlar. Sağlık hizmeti veriyorsak
hizmet devrimiydi. Daha önce genellikle şirketler patron Hipokrat yemini var, hatta biz bu sözün altına bir söz
odaklı, hastaneler de doktor odaklı işliyordu. Böyle bir daha yazdık; ‘Hastaya zarar verme türlerinden biri de
durumda oradaki hizmet ve menfaat dağılımı adil olmu- hastayı tedavisiz bırakmaktır.’ Türkiye’ye ilk kez beyin
yordu. Patronuna hizmet eden bir iş yeri oluyordu ya da görüntüleme yöntemlerini, QEG ve Manyetik Uyarım
doktor öncelikli bir iş yeri oluyordu. Orada hizmet alanla Tedavisini getirdiğimiz zaman İbrahim Müteferrika’ya
hizmet verenin adil hizmet alması gerekirdi. Anadolu’daki hak verdim, mesleki bir dirençle karşılaştık. ‘Ne gerek
dükkanlarda müşteri ‘Veli nimetimizdir’ yazar. Bu aslın- var bunlara?’ diyen meslektaşlarımız oldu. Oysa bir hata
da ne demek? Müşteri odaklı hizmet, kendine değil sen- doktor açısından %1 hata olur, hasta açısından %100 hata
den hizmet almak için gelene öncelik ver anlamına geliyor. olur. Biz hekim olarak hasta açısından düşünmek zorun-
Otobüstesiniz, bir otobüste tek değilsiniz başka yolcular dayız. Bu nedenle hasta odaklı hizmet burada kritik ve
da var. Hizmet, ihtiyaç, menfaat dağılımı hepsine denge- sihirli kavram” dedi.
li bir şekilde yapılması gerekir. Adil olarak yapılabilmesi
için zihinsel bir dönüşüm gerekiyordu” dedi. “HASTA ODAKLILIK İNSANİ BİR DURUM”
“PATRON, HASTADIR” Geçmişte hekimlerin oluşturduğu bir saltanat olduğunu
Türkiye’de 2005’ten sonra sağlıkta dönüşüm planının belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İstediği saatte gelip dile-
diği saatte çıkıyordu. Hastayı azarlayıp tersliyordu. Bunun
başladığını belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, hasta odaklı ister istemez değişmesi gerekti. Devlette de öyle özel sek-
düşünmenin hastanın geleceği açısından çaba göstermeyi törde de öyle. Hasta odaklı olmak insani bir durum ve mes-
gerektirdiğini belirterek şunları söyledi: leki bir durum. Sağlık hizmetini seçen kişilerin kendi çıkar-
“Bir ülkeye yenilik getirildiği zaman ilk başta o yeni-
liğe insanlar saçma diye gülerler. O yenilik işe yaradığı larından önce hastanın çıkarlarını düşünmek gibi etik bir
zaman şiddetle karşı çıkarlar, üçüncü safhada da ‘Ne var sorumlulukları var. Onun için meslek etiği olan dünyada-
ki bunda bunu zaten biliyoruz’ derler. Sağlıkta dönüşüm ki tek meslek tıp mesleğidir” diye konuştu.
programı ikinci ya da üçüncü safhada mı bilmiyorum ama Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sağlık yönetiminde sağlık yöne-
hala aşılmamış dirençler var. Biz Türkiye’nin ilk nöropsiki- ticisinin hekim ayağını-hasta ayağındaki dengeyi ayarla-
yatri hastanesini 2003’te kurmuştuk, o dönemde hastanede ması gerektiğini de vurguladı.
bir idari toplantıda ‘Arkadaşlar burada patron ben değilim. PROF. DR. TARHAN’A PLAKET VERİLDİ
Burada patron hasta’ dedim. Muzip bir bilgi-
sayar mühendisi arkadaş vardı; ‘Evet patron, ÜÜ TV’den canlı yayınlanan açılış töreni
hasta’ dedi. Böyle dirençlerle karşılaşıyo- sonunda USSAM Başkanı Prof. Dr. Musa
ruz. Kimi zaman cep telefonu numarası- Özata tarafından Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a
nı hastaya vermek istemeyen doktorlar plaket verildi. Açılış konuşmalarının
oluyor, mesai dışında ilgilenmediğini ardından sağlık yönetimi alanına
söylüyor. O zaman neden psikiyat- katkıları nedeniyle Ankara
riyi seçtin? Askerlikte önemli bir Üniversitesi Emekli Sağlık Yönetimi
kavram vardır. Yüksek sorumluluk Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Rıfkı
duygusuyla ilgili bir anlayış vardır. Önder ve Hacettepe Üniversitesi
‘Komutan sadece yapılan işlerden Emekli Sağlık Yönetimi Öğretim
değil, yapılmayan işlerden de sorum- Üyesi Dr. Çetin Akar’a teşekkür plaketi
ludur” denir. Ben bu sözü; “Hekim sade- verildi. Sağlık sorunları nedeniyle törene
ce yaptığı tedavilerden sorumlu değildir, katılamayan Dr. Çetin Akar’ın plaketini
yapılmayan tedavilerden de sorumludur” Prof. Dr. Nevzat Tarhan İsmail Ağırbaş aldı.
2019 Temmuz / 63