Page 64 - Ocak 2018

praksis

Dr. Bülent BÜBER

MÜCBİR SEBEP

Mücbir sebep, sözleşmenin ifasını sürekli ya da geçici olarak imkânsız kılan durumlardır. Bir başka
ifadeyle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda düzenlenen haliyle mücbir sebepler, yükle-
nicinin sözleşme konusu işi sözleşmede belirtilen şartlarda yapmasını engelleyen durumlardır.

4735 Sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde “mücbir sebep” olarak kabul edilen haller şunlardır:

a) Doğal afetler,
b) Kanuni grev,
c) Genel salgın hastalık,
ç) Kısmi veya genel seferberlik ilanı,
d) Gerektiğinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenecek benzeri diğer haller.
Yukarıda belirtilen hallerin mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için gereken koşullar, 4735 sayılı
Kanunun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir. Bu koşullar şunlardır:
a) Mücbir sebep olduğu belirtilen durumun, yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş
olması gerekir.
b) Mücbir sebep olduğu belirtilen durumun,sözleşme konusutaahhüdün yerine getirilmesini engel
nitelikte olması gerekir.
c) Yüklenicinin mücbir sebep olduğu belirtilen durumu/engeli ortadan kaldırmaya gücü yetmemeli-
dir.
ç) Yüklenici, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde idareye yazılı olarak
bildirimde bulunmalıdır.
d) Yüklenici, mücbir sebep olduğu belirtilen durumu yetkili mercilerden belgelendirmelidir.
Mücbir sebep nedeniyle yükleniciye, sözleşme konusu taahhüdün yerine getirilmesi için süre uzatımı
verilebilir veya sözleşme feshedilir. Mücbir sebep nedeniyle sözleşmenin feshedilmesi halinde, sözleş-
me genel hükümlere göre tasfiye edilerek kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar yükleniciye iade
edilir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 25.3.4’üncü maddesinde, Kamu İhale Kurumu tarafından 4734 sayılı
Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi çerçevesinde mücbir sebep olarak kabul
edilebilecek benzeri diğer hallere ilişkin olarak genel bir belirleme yapıldığı; bu durumların hem ön-
görülmezlik, hem de önlenemezlik şartlarının bir arada gerçekleşmesi gerektiği ifade edilmektedir.
Kamu İhale Kurulu, 4735 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinde idareden kaynaklanan sebeplerin,
mücbir sebepler arasında sayılmadığını belirterek idareden kaynaklanan durumların “mücbir sebep”
olarak kabul edilemeyeceğine, söz konusu hususun genel hükümlere göre değerlendirilmesi gerekti-
ğine karar vermektedir.